Waarom een cavia niet in de magnetron mag...

Over pruilende prakkies en biefstuk met de X-factor. 

Kookboeken

Kookt u écht de recepten uit kookboeken? Ik niet. Ik heb de Larousse, de Escoffier, beiden Zilveren Lepels, DeDikkeVanDam en een stapeltje met namen als Nigella, Jamie, Donna Hay en Yotam Ottolenghi. Ik kijk plaatjes en geniet van fantastische foodfoto's. Me al bladerend vergapen aan close ups van artisjokken; ik kan dat. En ik zoek er dingen in op, over het ontstaan van gerechten, hopend op mooie verhalen over vroeger of verre landen. Ik laat me inspireren door ingrediënten, en lees over sensationele smaken, waardoor het water me letterlijk in de mond loopt. Ik heb ze dus zeker niet voor de sier, gebruik mijn kookboeken juist meerdere keren per week, maar om heel eerlijk te zijn, ik kook er nooit iets uit. Ze horen op mijn salontafel, niet op mijn aanrecht.

Troost-Thais

Ik ben het tegenovergestelde van een kook-snob. Meer de keuken-kneus die de übersimpele recepten uit het supermarktblaadje ook daadwerkelijk máákt. Zo'n fotogeniek vispakketje bijvoorbeeld, dat me met haar looks verleid tot een beetje kokkerellen. Maar het resultaat wordt nooit zoals op het plaatje. Dat is niet erg, als het maar goddelijk smaakt. Een beetje zoals met een auditie; dat die lelijke oude dame dan gewoon geweldig blijkt te kunnen zingen. Helemaal prima, niets aan de hand. Maar heel soms... blijkt ze ook nog eens zo vals als een kraai! En dát is dus wel erg. Dat je je prakkie zo van het bord in de vuilnisbak kan schuiven. Niet door naar de volgende ronde. Balen. 

Om zo'n keukenmislukking te verwerken, blijf ik dan vaak een beetje hangen in de theorieën over wat er nou mis ging. Dan hebben we na de culinaire ramp vervangend troost-Thais besteld, en zit ik nog na te filosoferen: misschien had ik het langer moeten koken? Of lag het aan het product zelf? Had ik die olie dan toch later moeten toevoegen? We accepteren liever niet dat de reden van de mislukking een raadsel blijft. Er achter komen wat er mis ging, verzacht bijna altijd het geleden leed. "Oooh, keelontsteking..logisch." 

Hoe komen die klontjes in mijn saus?

Grrrr. Ja, hoe eigenlijk? Dát is nou precies waar Annemieke Smit, wetenschapsjournalist en hobbykok, zich in haar boek 'Uitgekookt' mee bezighoudt. Het idee; "als je eenmaal begrijpt waarom gerechten mislukken, weet je ook wat je kan doen om dat te voorkomen." 
In deze culi-musthave wordt helder en humoristisch uitgelegd welke ingewikkelde chemische processen zich tijdens het koken in mijn pannetjes en producten afspelen. Uitgekookt! bevat nauwelijks recepten, en gaat over voedselmoleculen, enzymen en temperatuurverschillen. Natuurkunde, scheikunde en biologie, maar dan leuk. Geloof me. In duidelijke en beeldende (maar soms ook poëtische en sprookjesachtige) taal, krijgen we antwoord op vele vragen rondom onze misbaksels. Wat moeten we weten over spier-eiwitten in biefstuk? Verdampt alle alcohol tijdens het koken? En waarom kun je beter geen warm eten in de koelkast zetten? Sinds ik dit boek heb, snap ik eindelijk waarom de komkommer dus niet in de groente-la hoort en waar nou de kleur van de eidooier vandaan komt.

Leerzaam, maar luchtig

Eigenlijk hoort dit boek én niet op de salontafel, én niet in de keuken. Ik zou zeggen; leg 'm op je nachtkastje, dan kun je voor het slapengaan nog even aan de smul-studie. Elke avond lees ik een verhaaltje. Over groenten die een jetlag hebben, gistcellen die een feestje bouwen, oliedruppels die in oorlog zijn en cavia's die dus niet in de magnetron mogen. En daarna? Daarna droom ik van een podium waarop mijn soufflé's nooit instorten en mijn mayonaise nooit schift. Over biefstuk met de X-factor, geweldig gelukt, geurend en glinsterend in the spotlight. En het oorverdovende applaus dat daarop volgt. Yessss! Welterusten.

Uitgekookt! Te koop bij de boekhandel en bij Bol.com voor €19.95 
Meer? Op Annemieke's Blog staan elke keer weer nieuwe wetenswaardigheden.