De Koe zegt....

Over ratelende trams en levende tosti's...

Stadsmeisje
Het is niet zo dat ik mijn leven tussen de skylines van een metropolis doorbracht, maar ik heb wel altijd in steden gewoond. Felgekleurd Oranjestad, toeristisch Willemstad, betoncity Den Helder, geweldig Groningen en bruisend Amsterdam. De paar vierkante meters aan landelijkheid in de buurt bestonden uit tropische stranden, het Noorderplantsoen en Hollandse duinen, dus écht platteland? Geen idee. Het heeft me altijd vooral erg koud, vies en ongezellig geleken.
Geef mij maar beton en baksteen, drukke kruispunten, ratelende trams. Hoge gebouwen die wind buitensluiten, overbevolkte fietspaden, stinkende grachten (zowel aan de Groningse als aan de Amsterdamse heb ik heel mijn hart voor altijd verpand...), studiootjes op vier-hoog-achter, terrassen die pal naast de weg liggen en die wij dan als 'mooi' bestempelen, lichtbakreclame's, etalages en lantaarnpalen die mijn weg door de stad 's nachts verlicht houden, en vooral lekker veel drukte. Centraal-Station-achtige drukte. Hoe meer, hoe beter.

Biecht: ik ben nog nooit op een boerderij geweest, heb nog nooit een koe van dichtbij gezien en twijfel wel eens of hooibergen nou echt bestaan of alleen in van die kinderboekjes. Ik vind Ouderkerk aan de Amstel al behoorlijk platteland. Gras ken ik van het Vondelpark, maar groene vingers zijn mij zo vreemd dat collega's mij 'Nienke, van de Pleur-op-Bloemist' noemen.

Laatst grapten mijn vrienden dat ik zo'n kind ben dat niet weet waar de melk vandaan komt.

Waar komt de tosti eigenlijk vandaan?
Behalve van de stad, hou ik ook erg van tosti's. Met kaas en tomaat. Hup, in het tosti-ijzer en klaar. Makkie. Niet dus. Want een paar weken geleden zat ik heerlijk onderuit gezakt in de filmzaal van het Food Film Festival klaar voor de film 'Make Hummus, Not War' en kwam er deze clip van de Tostifabriek voorbij. Een initiatief van een groep jonge creatieve stedelingen, die gaan laten zien wat er allemaal nodig is voor zo'n tosti in het tosti-ijzer kan.

"Midden in de stad zullen we met een zelfgebouwd graanveld, twee varkens en twee koeien, alle ingrediënten van een tosti van begin tot eind zelf produceren". 

Het zaaien van graan, het houden van koeien, grootbrengen van varkens, persen van kaas, pekelen van ham en bakken van brood. Een levende installatie over het wonder dat voorafgaat aan wat er op je bord ligt. De Tostifabriek, ontstaan als crowdfundend kunstproject, is volgens mij geen moraliserend leren-waar-de-melk-vandaan-komt-initiatief, maar wil wel de verbinding tussen mens en voedsel belichten. Het blijft kunst, inderdaad, want duurzaam is deze stadsboerderij nauwelijks... "Maar we willen dan ook juist laten zien wat er allemaal bij voedselproductie komt kijken. Wij zitten straks ook met een mestoverschot". 

Een waarheid als een koe
Alleen dat varkentje zat me nog een beetje dwars. Ik eet geen tosti's met ham. Niet uit principe, hoor; ik vind het gewoon niet lekker, en ik eet dus ook wel genoeg ander dier. Een varkentje slachten púúr voor de kunst, vind ik púúr onzin, maar ik realiseer me ook wel dat een varkentje slachten voor ham, voor tosti's, natuurlijk helemaal niets nieuws is, laat staan onzin. Dat gebeurt al eeuwenlang en elke dag in de wereld, en dat is wat hier uiteindelijk ook gaat gebeuren. Realistisch? Ja. Comfortabel? Nee. Hypocriet? Misschien. Maar -voor of tegen- het "levend maken van de tosti" draagt voor mij -in ieder geval met die discussie al- bij aan een groeiende bewustwording rondom voedselproductie.

Boerderij voor Dummies
Een fabriek waarin de spanning tussen stad en platteland, tussen industrie en landbouw en tussen milieu, mens, dier en voedsel aan den lijve te ondervinden is, daar wil ik bij zijn.
Dus heb ik me opgegeven als vrijwilliger. Uit nieuwsgierigheid, onwetendheid en betrokkenheid. Ik wacht nog op een reactie, maar over een paar weken ruil ik mijn hoge hakken, waarop ik de straten van de stad zo graag trotseer, hopelijk ín voor echte rubberen laarzen en mag ik gaan helpen in de stallen. Als beginner wordt het uitmesten natuurlijk, maar daardoor kan ik wel even héél dichtbij een koe komen. Zie ik ook eens waar de melk vandaan komt.

"En dat is dan geen sprookje, maar misschien wel nét zo bijzonder"